Okuma Güçlüğü Nedir?

Okuma güçlüğü, zekâsı normal ya da normal üstü olan; herhangi bir duyusal, nörolojik, fiziksel, ruhsal ve kültürel özrü olmayan, okuma-yazma, matematik, kendini ifade etme, düşünme, zaman ve mekanda yönelme alanlarından biri veya birkaçında yetersizliğe yol açan bir bozukluktur.

İlkokul çağındaki çocukların yaklaşık %10’unda  bu durum görünür.

Okuma güçlüğü olan bir çocukta genelde aşağıdaki belirtiler vardır:

1. Yazıdaki kelimeleri doğru ve akıcı olarak okuyamaz.
2. Kelimeleri seslendiremez ya da seslerin şifresini, özellikle harf sırasını çözümleyemez.
3. Aşina olmadığı kelimeleri konuşurken kullanmasına karşın yazılı haliyle çözümlemekte zorlanır.
4. Seslerin farkındalığı ve ayırt edilmesi etkilenmiştir.
5. Okuduğu metni anlaması ile dinlediğini anlaması arasında büyük bir fark vardır
6. Bildiği kelimeleri hatırlamakta zorluk çeker
7. Kısa süreli bellek, matematik, faaliyete yoğunlaşma, kişisel organizasyon ve sıralama alanlarında zorluklar da olabilir.

Okuma güçlüğü tamamen biyolojik kaynaklı bir sorun olup motivasyon eksikliği, duygusal bozukluklar, olanakların kısıtlı olması gibi nedenlerden kaynaklanmaz.

Okuma Güçlüğü Nasıl Oluşur?

Gelişimsel nörobiyolojik bir bozukluktur. Ailevi yönü kuvvetli olmakla beraber çevresel faktörler de kolaylaştırabilir.

Nedeni henüz bilinmemektedir. Beyinde bazı yapısal anomaliler ile beraberdir. Sağlıklı kişilerde işitme ve konuşma merkezlerinin bulunduğu temporal lobunun planum temporale bölümü karşı beyin yarısına göre daha büyüktür.  Okuma güçlüğü olan kişilerde ise fizyolojik olan bu asimetri kaybolmuştur. Ayrıca sol temporal lob, beyincik ve iki taraflı temporo-parieto-oksipital bileşke, frontal (ön beyin ) lob ve bazı olgularda tüm beyin ve gri cevherde azalma saptanmıştır. Bu bulgular, bilginin işlenmesinde bir aksaklık olduğunu desteklemektedir.

Okuma Güçlüğü Tamamen Düzelir Mi?

Hayır. Ancak uzmanlaşmış eğitimcilerin yardımıyla okuma güçlüğünün etkileri azaltılır.

Beyinde okuma güçlüğüne neden olan anomali yanında görsel, uzamsal ve yan düşünme gibi adeta telafi edici yeteneklerin fazlaca geliştiği ve bunlar ile öğrenmenin sürdürüldüğü düşünülmektedir.

Çocuğuma Okuma Güçlüğü Tanısı Konursa Ne Yapmalıyım?

Amaç çocuğu eğitimi süresince olabildiğince iyi desteklemek ve bunu da okul içinde yapmaktır. Bilmeniz gereken, çocuğunuzun güçlüğü olan alanda haftada 1-3 saatlik özel eğitim ile desteklenerek normal sınıfında başarılı olacağıdır.

Bu aşamada size düşen çocuğunuzun güçlüğü nedeniyle sarsılan özgüvenini tazelemektir. Bu sorunun kendisinin bir hatası olmadığı, güçlü olduğu alanların olduğu konusunda ikna edin. Özel eğitimle üstesinden gelebileceğini belirtin. Ev ödevlerini destek olun ancak siz yapmayın. Okul dışı faaliyet ve hobilere yönlendirin.

Okuma Güçlüğü İçin Hangi Önlemler Alınabilir?

• Okuma faaliyeti için sessiz bir alan sağlayın
• Büyük puntolu ve satırlar arası geniş boşluklar olan kitapları tercih edin
• Teybe kaydedilmiş kitapları tercih edin
• Değişik duysal öğretme metotları kullanın
• Hatırda tutmak için mantıksal bağlantılar tercih edin.